Cento65 aforismi persicetani

La Zia Una formidabile raccolta di aforismi e proverbi, ma anche scioglilingua,  usati quotidianamente dai nostri nonni come prova della mitica saggezza contadina delle loro origini, degna della genialità del Bertoldo.
Quasi sempre aperte e tolleranti, solo a volte velate di perbenismo, gustiamocele nel loro insieme. :)

   Da un'idea di Fausto Cotti  10 marzo alle ore 8.03

Neigar come un capèl.
Louv come la gàta et cicòt,
Fels come la baiòca dal còl lòng,
Catìv c'mel lòi,
Malnàt come i pi dal ciòzi,
Mòi come un pipièin,
… l'andèva fort come la mènt et Dio…
Et cò dal fiupòn et pèz…

Contunuate voi adesso…
😀

  1. Te fat l'interes ed cazat cal dè fug ala ca par vandar la zandar
  2. Le andè in argoi senza fer la panocia
  3. L'è fels cumpagna la baioca dl'imbreguel (o dal col long)
  4. An càta brisa la gèra in Ragn
  5. Ag vàd come na tòca pral cùl
  6. Imbarieg cumpagna un pòzal
  7. Màt come un zdàz
  8. Ti lòng come la màsa cantèda
  9. Fam brot set vu che i un cretican tot
  10. Lu lè al n'ariva brisa a l'asa dal pan
  11. Simpatic, com un gàt atàc i maròn
  12. Se al nòval i vàn in sò, tu la scrana e sèdi sò. Se al nòval i vàn in zò, tu al bìsti e tàchi al piò.
  13. Verouna, qual c'al mostra al douna.
  14. Al dà al zanfanèl
  15. T'um fè gnir al scramlèz (o la palegra)
  16. Ti furb come la nadra ed pugiol cla stuliva da cà par ander a bovar in na pozà
  17. L'è furb come la nebia cla s'inzocca atac ai albar
  18. L'è mat com al caval d'un zengan
  19. Ignurànt cumpagna un còp … parchè al s'bagna par tgniret a quert…
  20. Cum stet? Cumpagna in tri invatta a na scrana!
  21. Ti propria un imbrane!!
  22. Al fà tri pâs int na préda
  23. Incu aio' fat pio' che Cheral in Franza
  24. Al póza cumpagna un enc!
  25. Le brót coma la fàm!
  26. T'an cat gnanc al sabión in Ragn!
  27. Mo c'sa vut ed piò? Al brucai d'la bòt?
  28. An fèr brisa come la vaca 'd Mazatt, che a forza d'alchèr al vidèl al lé magné tott.
  29. Sa vut stèer a guardér a una sfurchée ed nus.
  30. Catér al coo dla sgavatta.
  31. Aveir un mèel a la vetta, come on cla magnée una pertga.
  32. Fèr l'esen par an paghér dazi.
  33. Séra bein l'oss, et la preda a cà tòo?
  34. Qué an s' plocca una cotga.
  35. Valà magnasughi
  36. Ag tìra piò i uc che la pànza
  37. Esar nèe la not dal squasadein,
  38. Ti propri un balzanàdar
  39. Mé a son da oov e da laat
  40. L'arà ancoura dou magnèd et fasù
  41. Lu lé l'è drèt com un anzein da pchér.
  42. A vag in Africa a fèr la gambaròla ai stròz
  43. Esar vec' com al cocch.
  44. Csa zughègna ala pimpilòca?
  45. A tira una bumbasola…
  46. A tal dègh anca mè l'è un frad da birichèin!
  47. Arméttri l'esan e i maron e tott.
  48. L'ha argatè l'ostia e tott
  49. Chi la ciapa le la soo …  la bèla balaaaaaaa
  50. L'è accsé grecc' c'al scudgarè un bdocc' par vandar la pèl.
  51. In cà too chi cmanda, la Franza?
  52. La pulès giost in duv al bàla al gàt
  53. Zito, ch' ai nasc un frée.
  54. L'ha una crèca cas pianta al basalèc
  55. Esar com al caval ed Scaja, l'aviva tarsentssantasi mel… soul satta a la coo.
  56. L'è un mardulèin et cò d'un stàc
  57. L'ha una faam cal magnarée i purton dl'inféran.
  58. Al pèr ón ch'sèppa drì a caghèr di rézz ed castàgn
  59. I an  lighè l càn con 'na sgavàtta ed suzèza.
  60. Se santa Luzi l'at lasa la vesta…
  61. Va là va là va bàn a lèt e pò cruvèt
  62. Dissò pultregna vut dal brod? –  sè! –  mèt mò sò l'aqua.  –  a nìn vòi piò!!
  63. T'è una testa che s'aglà un pàss al s'anìga
  64. Ti long cumpagna la massa canteda
  65. Lule' al nesa i mlon da ster in tla cavdagna.
  66. Fer l'intares ed cazat, ch'al brusè la cà par vandar la zandar.
  67. Chi l và in cà ed purzíl al vin fòra dal buclèr
  68. Al counta com un zirot ed co' da un albar
  69. Ch'al curtel al taja cumpagn un pogn ind'un oc.
  70. Te ti d'esar cumpagna al furbèin dal desert, ch'al cureva drì a l'aparach par ster a l'ora
  71. Laver i càn, daquer al veìn e batzer un cuntadeìn le tót aqua strasineda
  72. Òv d'un oura, pàn d'un dè, vèn d'un àn, muièr ed vènt àn… as camp zènt àn.
  73. Lu lè al n'ariva brisa a l'àsa dal pan
  74. Càrga ceina vuda al bòsc, càrga granda ramp agli òs
  75. Pluchér agli oss dla puléint.
  76. Fères lùsar al pèil.
  77. Piò la s'armasda e piò la pòzza.
  78. Mé ala tó etè a saltèva i fûs par la lónga!
  79. Livet sò da dòs lasum la salut
  80. Par mé l'è  pèra anch treg.
  81. T'è vójja a cantèr Ruséina!
  82. Al per on ch' al n'in voja.
  83. La mèrda la s' arvolta al badìl
  84. A l'ho paghè una prilée ed capèll.
  85. L'acqua la và a l'elta
  86. Ignurànt cal fa la pèdga
  87. Lasa bein l'oss in marlatta.
  88. A mè l'um ciòca catlàn!
  89. L'è vanzè dùr spànc
  90. A s vadd di can caghèr di viuléin e pò prilêres indrí a sunèri
  91. A andèr ala bâsa, tótt i sânt i ajûtan.
  92. L'e' acse' aparceda c'la per la Madona ed San Locca!
  93. Fr'al leis e al frost – Fr'al lom e al scur
  94. Fòrt c mè l'asà d cucòmbra
  95. Indrì cumpàgna i mlòn ed zògn
  96. L'ag vad come una toca pral cul
  97. Ti furb come un còp cals bagna par tgnir a cuert chi etar
  98. S l'e veira a magn un brec con al coran
  99. L'è pèin ed debet c'me un càn ed pòlg!!
  100. Et cònt come al du d'còpp con brèscla denèr.
  101. Al cràss come la saba al fùgh
  102. Ti pèis c'me l'èib di bu.
  103. Al dura da Nadèl a San Stèfan.
  104. Chi avèss e chi fòss, l'è al cumpanàtic di quaiòn.
  105. Ander a da fat.
  106. Dûr da gratèr
  107. Met al mat da parsé, s'et vu c'al peinsa la not pral dè.
  108. Et détt Giòllia?
  109. Quand l'è piò la fadìga dal gòsst làsa stèr la figa e bàvv dal lambròssc
  110. La maneina mata la peccia chi la cata la cata al so padron e ag dà un bel scupazon!
  111. Grâs técc', mègher stlè, salè arabé- salèe murdeint.
  112. L' an sa né ed mé ned té.
  113. Piotòst che gnînta, l'é méi piotòst.
  114. Al sèt che agli òt avin un nòv dutour cal dis che agli ong di pì aglien dog?
  115. Al fà gnîr al lât ai znùcc'!
  116. Adess a taj la làza, bona nòt ai sunadur.
  117. I fiu di gàt i magnan i pondig!
  118. Avivàn una misèria che par spramièr a tucèvan la pulént in dl'òmbra d'la saràca
  119. I pondigh i vgnivan fora da la spartùra con al gozz ai ucc'.
  120. Quànd a vèin novàl souvra la brèina, a nèiva entàr d'matéina
  121. Durmir a volt co pii
  122. Scusum ban se la mi ignuranza l'an ariva brisa a la to.
  123. Al và a rubér in cà dai ledàr.
  124. Mèrz patòc
  125. Avèir la fivra di spunción
  126. Stèr cumpagn in trí ind'na scràna
  127. Pimpisèl, da l' oli bèl, da l'oli fein, contra Martein, so par 'na fiòpa, galeina zòpa, orz, granèer…
  128. Bèin da bòn? Zènt scûd d un mlòun? Almanc a l fóss bòn, a l pèr un zdròun!
  129. A m'è gnò la sìra adòss! A se v'dén a la bass'òura!
  130. Ai n'è ànch par i ninén.
  131. Al g'hà i gnùcc sòta al naséin.
  132. Lat sta bèn come un ftièri nov.
  133. Par mè l'è pera anc trèg, a sòn da ov e da làt
  134. S'ét vù esar béin sarvè, cmànda e pò và tè!
  135. A mè gno un znèstàr.
  136. L'è 'd picàja tandra..
  137. L'é un póc šivléin…
  138. Al m'è gnò so pàr 'na bréga
  139. An s'arvìsa gnànc in d'àl pissèr…
  140. Al màgna a livadént…
  141. A ghé gnò un scarabacéin!
  142. Tito, ta ti tot ont int'un tac!
  143. Pondrigh meint
  144. I l'han paghè una prilè et capèl
  145. A me gnò al scramlézz
  146. Quàssta l é la stasòun di mèl fté
  147. Al vôl fèr un nòz con dal lumêg
  148. Cìno càzt a l'ora,  … pògia, … liva.
  149. Inféin ch'a dûra al zucòun dal véin… sàmmpr in barâca!
  150. A tira de piò un peil ed pèpa, che una copia ed buu.
  151. A iè chi g’là d'or, chi g’là d’arzeint, e chi g’là cl'an vel un’azident.
  152. T'arìv sempàr dòp a la pòzza.
  153. A sòn stè al marché par cumprér un scranèin furée
  154. An spol brisa ander a màsa e stèr a cà.
  155. S'ét vù esàr béin sarvè, cmànda e pò và tè!
  156. Ti culour d'os avert.
  157. …  l'è crasmòni! … l'è arschèld.
  158. Al sbadàc an vol brisa ingan: o said, o sànn, o fàm, o trèssta cumpagnì, o vojja d'ander vì.
  159. An i è badilàz ch'an i seppa al so mandgàz.
  160. La brèva duneina la fa al lét a la matèina, la duneina acsè acsè la fa al lét a mezdè e la dòna purchè sia al li fa dop l'avemaria.
  161. La bròca l'as piga fen cl'è zouvna.
  162. A tscòr con tè fiòla par dir a te nòra.
  163. Qué an s' plocca una cotga.
  164. Al fà tri pâs int na préda
  165. La procesiòun l’é lónga e al candlòt l’é cûrt.

  166.  

    La vîda la mâza l’âlbar.

167. – Valà – al dis – c'al so – al dis – ch'et se – al dis – suner l'urganèin  
– chi ? – al dis – mè ? – al dis – te? – al dis – lò ? – al dis – no l'è to surela.

168.  Che bii cavi c'avì, ca voi che vi cavedi vii.

  1. Valà – al dis – c’al sò – al dis – che’t sè – al dis – suner l’urganèin.
    Chi ? – al dis – Mè? – al dis – Te? -al dis- Lò? -al dis- No, l’è to sùrela. 

    La bròca l’as piga fèn cl’è zouvna

    La procesiòun l’é lónga e al candlòt l’é cûrt.

    La vîda la mâza l’âlbar.